Χρώμα και παιδί: αποκωδικοποιώντας τη δύναμη των χρωμάτων

Με τη Χρυσή συναντιώμαστε σε ένα καφέ γνωστής αλυσίδας στο πολυσύχναστο Kings Cross του Λονδίνου. Είμαι τόσο περίεργη όσο και ενθουσιασμένη να μάθω και να καταλάβω αν και κατα πόσο αυτή η προσέγγιση των χρωμάτων μπορεί να βοηθήσει/επηρεάσει/αποκαλύψει πράγματα για τον καθένα μας. Σύντομα επικεντρωνόμαστε στο παιδί. Οσο περισσότερο μιλάμε με τη Χρυσή, τόσο περισσότερο μου κεντρίζει το ενδιαφέρον.. δεν είναι τυχαία λέει που το αγαπημένο ή ενα εκ των δύο αγαπημένων μου χρωμάτων είναι το σκούρο μπλε.. Ας τα πάρω όμως απο την αρχή.

Το χρώμα θεραπεύει όταν γνωρίζουμε πως να το χρησιμοποιούμε. Ανεβάζει την πίεση, κόβει την όρεξη, χαλαρώνει ή δραστηριοποιεί’’. Το δανείστηκα από την ιστοσελίδα σου. Μύησε μας με λίγα λόγια στον μαγικό κόσμο του χρώματος και εξήγησε μας τι είναι η Χρωματοθεραπεία.


Για να καταλάβουμε την σχέση μας με τα χρώματα θα ξεκινήσουμε από την αρχή, δηλαδή από το πως γίνεται και τα βλέπουμε. Τα χρώματα περιέχονται στο φως, είναι συστατικά του.
 Χωρίς φως δεν υπάρχουν χρώματα.

Αν κι η αντίληψη των χρωμάτων γίνεται από τα μάτια, η ικανότητα να τα βλέπετε οφείλεται κυρίως στον εγκέφαλο. Τα χρώματα που βλέπετε στα αντικείμενα οφείλονται στην αντανάκλαση κι απορρόφηση των ακτίνων του λευκού φωτός. Το φως που αντανακλάτε σε εσάς εισέρχεται στο μάτι και καταλήγει στο πίσω μέρος του ματιού στον αμφιβληστροειδή χιτώνα. Εκεί οι πληροφορίες που περιέχει το φως γίνονται αντιληπτές από ειδικούς υποδοχείς του ματιού (τα κονία και ραβδιά). Ανάλογα με το μήκος κύματος τους ταξινομούνται (από τα κονία) σε κόκκινο, πράσινο ή μπλε χρώμα. Στην συνέχεια μέσω του οπτικού νεύρου μεταφέρονται στην υπόφυση, από εκεί στους ενδοκρινείς αδένες (που συνδέονται με την παραγωγή κι έκκριση ορμονών) και πάλι ανάλογα με το μήκος κύματος τους μεταφέρονται σε συγκεκριμένα μέρη του σώματος δημιουργώντας σωματικές και ψυχολογικές επιδράσεις, ανταποκρίσεις κι αντιδράσεις.


Αν και βλέπουν όλοι με τον ίδιο τρόπο, η επίδραση κι η ανταπόκριση στα χρώματα είναι προσωπική κι εξαρτάται από πολλούς παράγοντες όπως οι αισθητικές προτιμήσεις, οι μνήμες που έχουν συνδεθεί με το κάθε χρώμα, τα χρώματα στην βιοενέργεια/αύρα, τι χρειάζεστε περισσότερο εκείνο το διάστημα κ.α.

Η χρωματοθεραπεία βασίζεται σε αυτή την φυσιολογική και ψυχολογική ανταπόκριση και ο σκοπός της είναι η χρήση των χρωμάτων για ευεξία και θεραπεία. Αρχαίοι πολιτισμοί όπως Αιγύπτιοι, Έλληνες, Κινέζοι, Ινδοί μελετούσαν το φως και τις επιδράσεις των χρωμάτων του. Τα μέσα που είχαν βέβαια δεν συγκρίνονται με τα σημερινά. Ενδεικτικά αναφέρω ότι τα χρώματα ήταν δυσεύρετα και με υψηλό κόστος μια και προέρχονταν από φυσικές πηγές όπως ορυκτά, φυτά, κοχύλια. Έτσι τα χρωματιστά ρούχα κι αντικείμενα ήταν ένα είδος πολυτελείας για λίγους. Σήμερα με την αφθονία χρωμάτων που υπάρχει, βρίσκεστε συνεχώς μες στις επιδράσεις τους. Φυσικά όλα αυτά τα χρώματα δεν είναι συμβατά και κατάλληλα για τον καθένα.

Σας έχει συμβεί να αισθανθείτε δυσφορία ή ευχαρίστηση μπαίνοντας σε κάποιο χώρο κι αυτό να οφείλεται στα χρώματα που είδατε στους τοίχους ή στη διακόσμηση ή ίσως κάποιες μέρες να θέλετε να φορέσετε ένα συγκεκριμένο χρώμα και να νιώθετε πολύ καλά μόνο μ’ αυτό; Τα χρώματα είναι μια προσωπική γλώσσα που σας βοηθά να αντιληφθείτε τον εαυτό σας, τις προτεραιότητες, τις ελλείψεις, τις ανάγκες σας.

Στην διακόσμηση του χώρου δημιουργούν ευχάριστο κι αρμονικό περιβάλλον. Στα ρούχα τα χρώματα που σας «πηγαίνουν», βελτιώνουν το αισθητικό αποτέλεσμα κι έτσι τονώνετε η αυτοπεποίθηση σας. Διευκολύνουν επίσης την μεταφορά μη λεκτικών μηνυμάτων π.χ. σε συσκευασίες προϊόντων ή γενικότερα σε εμπορικές και επαγγελματικές δραστηριότητες. Ένας καλός επαγγελματίας μπορεί να σας βοηθήσει να διαλέξετε και να αξιοποιήσετε την επίδραση τους. 


Μια δημοφιλής εκπαιδευτική προσέγγιση τονίζει ότι για την δημιουργία ενός ευεργετικού για την επικοινωνία περιβάλλοντος χρειάζονται μεταξύ άλλων ήρεμα και ουδέτερα χρώματα (Communication Friendly Spaces theory). Με ποιο τρόπο τα χρώματα ευνοούν την επικοινωνία και πως μπορεί ένας γονιός να επιλέξει τα σωστά χρώματα για το παιδί του;


Πράγματι χρειάζεται προσοχή και γνώση στην χρήση τους μια και το κάθε χρώμα έχει μια δυναμική παρουσία στον χώρο. Όπως είπαμε πριν κάθε χρώμα περιέχει μια πληροφορία με την οποία αλληλεπιδρά το σώμα και πνεύμα σας. Το να βρίσκεστε σε ένα χώρο με πάρα πολλές χρωματικές πληροφορίες σημαίνει διαρκή και έντονη ενεργοποίηση. Αυτό δεν βοηθά στην χαλάρωση και στην πολύωρη παραμονή στον χώρο. Αν θέλετε να δημιουργήσετε ένα ήπιο περιβάλλον, ο συνδυασμός χρωμάτων που χαλαρώνουν και ξεκουράζουν μαζί με ουδέτερα χρώματα φέρνει καλύτερο αποτέλεσμα. Πριν από κάθε επιλογή καλό είναι να γίνει μια λεπτομερής μελέτη. 
 
 


Τα παιδιά όπως μου είπες έχουν μια ιδιαίτερη σύνδεση με τα χρώματα. Συνήθως έλκονται από πολύχρωμες εικόνες και παιχνίδια, έχουν ένα αγαπημένο χρώμα που το επιλέγουν για να ντυθούν ή να ζωγραφίσουν και δεν εντυπωσιάζονται από τα πράσινα λαχανικά. Σε τι φάσμα και σε ποιους τομείς μπορεί ο γονιός να βοηθήσει το παιδί του μέσα από τα χρώματα;


Αν παρατηρήσετε όλα τα παιδικά αντικείμενα έχουν πολλά κι έντονα χρώματα, που διαφοροποιούνται ανάλογα με την ηλικία των παιδιών π.χ. για βρέφη οι αποχρώσεις είναι συνήθως ήπιες, παστέλ, ενώ για μεγαλύτερες ηλικίες γίνονται πιο έντονες και λαμπερές, ώστε να βοηθηθούν στην ανάπτυξη κι ενεργοποίηση τους. Κι αυτό γιατί όπως είπαμε πριν τα χρώματα θρέφουν κυριολεκτικά την ύπαρξη σας και σε σωματικό και σε συναισθηματικό επίπεδο. Η προτίμηση των παιδιών για κάποια χρώματα δεν είναι τυχαία, μες από αυτά εκφράζουν κάτι από τον εαυτό και τις ανάγκες τους.
 Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να βοηθήσει ο γονιός το παιδί του. Γνωρίζοντας ότι κάθε χρώμα έχει μια συγκεκριμένη δράση, διαλέγει τα χρώματα που είναι συμβατά με την προσωπικότητα του παιδιού και με τις εκάστοτε ανάγκες του. 
Σήμερα πλέον χρησιμοποιούμε ειδικά μηχανήματα ώστε να γνωρίσουμε τις βιοενεργειακές ανάγκες των παιδιών και τις ιδιαιτερότητες της προσωπικότητας τους. Έτσι ο γονιός που πράγματι θέλει να βοηθήσει το παιδί του με αυτόν τον τρόπο έχει πλέον παρά πολλά μέσα ώστε να ενισχύσει την ατομικότητα και τα ιδιαίτερα χαρίσματα του παιδιού του. Συχνά γονείς με περισσότερα παιδιά αντιλαμβάνονται το πόσο διαφορετικά είναι μεταξύ τους κι ότι φυσικά χρειάζονται άλλο τρόπο προσέγγισης και συμπεριφοράς π.χ. ένα υπερδραστήριο παιδί χρειάζεται χρώματα που να το βοηθούν να χαλαρώνει χωρίς όμως να καταπιέζεται η προσωπικότητα του. Τα κατάλληλα χρώματα βοηθούν σε όλους τους τομείς και σε όλα τα στάδια ανάπτυξης των παιδιών όπως στην μελέτη, στην ηρεμία, στον ύπνο, στη δημιουργικότητα, στην επικοινωνία. Πριν αποφασίσετε ποια χρώματα θα χρησιμοποιήσετε για την διακόσμηση του δωματίου, για τα ρούχα, τα παιχνίδια ή τα προσωπικά του είδη, απευθυνθείτε σε έναν ειδικό επαγγελματία ώστε να δημιουργήσει το χρωματικό του προφίλ και να σας συστήσει τα κατάλληλα χρώματα για το δικό σας παιδί. 


Πως μελετώνται τα χρώματα και πως, μέσα από την εμπειρία σου, μπορούμε να αξιοποιήσουμε τη επίδραση τους στην καθημερινότητα μας;


Το θέτεις πολύ σωστά, πράγματι πρόκειται για αξιοποίηση ενός πολύ ευχάριστου και οικείου μέσου όπως τα χρώματα. Μια και τα συναντάτε παντού καλό είναι να γνωρίζετε την προσωπική επίδραση και σχέση σας μαζί τους. 
π.χ. Σε κάποιους το κόκκινο μπορεί να προκαλεί ζωντάνια κι ενεργοποίηση και σε άλλους θυμό κι έξαψη. Δεν μας αρέσουν τα ίδια χρώματα, ούτε και το ίδιο χρώμα συνέχεια. Η παρατήρηση είναι ένας τρόπος μελέτης τους π.χ. χρησιμοποιείτε για ένα διάστημα ένα χρώμα και παρατηρείτε το πως σας επηρεάζει και πως αλλάζει η διάθεση σας. Υπάρχουν επίσης ειδικά σεμινάρια που βοηθούν στην κατανόηση της επίδρασης και της συμβολικής τους γλώσσας. Μαθαίνετε έτσι να διαλέγετε και να χρησιμοποιείτε αυτά που χρειάζεστε σε κάθε στάδιο και κατάσταση της ζωής σας.


Χρυσή Φυτοπούλου

Μετά από 3 χρόνια σπουδών στο Αρχαιολογικό/Ιστορία Τέχνης του ΑΠΘ στράφηκε προς τον κόσμο των χρωμάτων.

Από το 1995 εργάζεται με τα χρώματα, σαν σύμβουλος, εκπαιδεύτρια και εισηγήτρια σεμιναρίων Χρωματολογίας.

ΕΙΔΙΚΕΥΣΕΙΣ:

Teacher Training in A/S Colour Therapeutics (U.K)

Diploma in Vibrational Medicine using colour, gem and flower essences (Iris International) (U.K.)

Diploma in Colour Therapeutics for Interiors (Holistic Design Institute) (U.K.)

Professional Certificate in Colour Consultancy (T.D.E) (U.K.)

Certificate in Life Coaching (A/C Accredited) (GR)

Diploma in Coaching (A/C Accredited) (GR)

Diploma in Team & Leadership Coaching (ICF Accredited) (GR

Το 2009 πρόσθεσε στην εργασία της την τεχνολογία Biofeedback για την μελέτη της βιοενέργειας (αύρας). Διεξήγαγε μια έρευνα για την σταθερότητα των χρωμάτων της βιοενέργειας και την σύνδεση θερμών-ψυχρών χρωμάτων αύρας με επίπεδα χαλάρωσης και ευεξίας, την οποία παρουσίασε στο 13 Διεθνές Συνέδριο του AIC στην Ν. Κορέα το 2017.

Διευθύνει το Ινστιτούτο ερευνών, μελετών κι εφαρμογών Χρωματολογίας ΙΡΙΔΑ.